Jednym z filarów na których zbudowany został cały system PPK jest dobrowolność. Przykładem dobrowolności niewątpliwie jest sytuacja osób powyżej 55 roku życia. Ich uczestnictwo w PPK uzależnione jest od złożenia stosownego wniosku. Wielu stawia sobie jednak pytanie czy warto przystąpić do PPK?
Sytuacja osób powyżej 55. roku życia w PPK:
Podmiot zatrudniający zawiera umowę o prowadzenie PPK dla osoby w wieku 55-70 lat wyłącznie na jej wniosek. Zatem od tej kategorii osób zatrudnionych wymagana jest inicjatywa w postaci złożenia pracodawcy stosownego wniosku, który dostępny jest u osób odpowiedzialnych za obsługę PPK.
Do kiedy taka osoba może gromadzić kapitał?
W tym przypadku taka osoba może być uczestnikiem PPK tak długo jak długo spełnia wymogi, które stawia definicja osoby zatrudnionej określona w art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy . Przede wszystkim musi łączyć ją z podmiotem zatrudniającym umowa o pracę lub umowę zlecenie (uwaga możliwe są również inne formy stosunku łączącego podmiot zatrudniający i osobę zatrudnioną) oraz musi podlegać z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu.
Osoby takie mogą być w PPK do czasu, aż:
- gdy nie ukończą 70 lat,
- nie przestaną podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu,
- nie podejmą środków na postawie art. 97 ust. 1 pkt 1 czyli w formie wypłaty po 60.roku życia.
A jak ma się do tego możliwość wypłaty po 60. roku życia?
Konstrukcja pracowniczych planów kapitałowych zakłada, że osiągnięcie przez uczestnika wieku 60 lat daje prawo korzystania z kapitału. Czy to w formie wypłaty zgodnie z dyspozycją art. 99. ust. 1 czy świadczenia małżeńskiego czy w formie wypłaty jednorazowej. Prawo, nie oznacza jednak obowiązku, a zatem przekraczając wspomniany wiek możemy podjąć decyzje o dalszym uczestnictwie w PPK. W tym przypadku musimy „oddalić konsumpcje” naszego kapitału z PPK. Podjęcie takiej decyzji procentuje dla nas. Wciąż jesteśmy uczestnikami PPK i otrzymujemy zarówno wpłaty pracodawcy jak i dopłaty roczne. Jeśli zatem po osiągnięciu 60.roku życia jesteśmy dalej aktywni zawodowo to warto pamiętać o tej możliwości.
Spojrzenie z praktyki i akcji informacyjnych:
Po wielu akcjach informacyjnych mam pewne spostrzeżenia co do podejścia pracowników +55 w kwestii PPK. Wśród tych osób często dominuje przekonanie, że w ich przypadku uczestnictwo w PPK nie jest w stanie dać im wymiernych korzyści. Kilkukrotnie padało stwierdzenie: „to program dla młodych bo my już jesteśmy o krok od emerytury i szkoda zawracać sobie głowę”. Czy warto przystąpić do PPK mając powyżej 55 lat?
Oczywiście prawdą jest, że pięćdziesięciolatek nie nazbiera w PPK tyle co dwudziestopięciolatek, ale czy faktycznie jest, aż tak źle, że nie warto zawracać sobie głowę?
Analiza przypadku czyli czy warto przystąpić do PPK przez pryzmat liczb?
Weźmy przykład osoby, która osiągnie wiek 60 lat po dwóch latach obecności w PPK i zarabia 5000 zł brutto. Taka osoba przez dwa lata wpłaci sama 2400 zł (100 zł razy 24 miesiące), wpłatami pracodawcy rachunek zostanie zasilony kwotą 1800 zł i z tytułu wpłaty powitalnej i dopłaty rocznej kwotą 730 zł. Pomijając kwestie notowań funduszy taka osoba może zatem po dwóch latach uzbierać na rachunku 4930 zł, przy wpłacie własnej na poziomie 2400 zł. Odejmując już nawet zaliczki na podatek dochodowy mamy sytuacje w której taka osoba wypłaca ponad 190% tego co zainwestowała. W tym przypadku trzeba jeszcze pamiętać o dyspozycji art. 99 ust. 2 ustawy, który mówi o wypłacie środków w całości w sytuacji, gdy wysokość pierwszej raty jest mniejsza niż 50 zł.
Jak wspominałem wcześniej osiągnięcie wieku 60lat nie oznacza obowiązku wypłaty. Gdyby zatem nas wcześniej przywołany pracownik zdecydował się pozostać w PPK dwa lata dłużej jego zgromadzony kapitał wynosiłby już 9610 zł, a w przypadku obecności dłuższej o pięć lat byłaby to kwota 16 630 zł.
Czy musimy wypłacać w ratach?
Myślę, że warto podkreślić jeszcze jedną rzecz, którą zauważyłem na spotkaniach z pracownikami +55. Wielu z nich do PPK zniechęca też wypłata ratalna z PPK czyli konsumpcja środków w myśl art. 99 ust. 1 ustawy. Gdyby bowiem nasz przywołany wcześniej pracownik zdecydował się gromadzić kapitał w PPK do 65.roku życia czyli przez siedem kolejnych lat, a pieniądze zarobiłyby 3% w skali roku to jego kapitał nie wynosiłby 16 630 zł tylko 18 195 zł. Biorąc pod uwagę rekomendowany sposób wypłaty otrzymałby jednorazowo 4549 zł i co miesiąc przez kolejne 120 miesięcy kwotę 114 zł. I część osób to zniechęca…
Nie można jednak demonizować i przekreślać wypłaty jednorazowej, która wiąże się z koniecznością uiszczenia zryczałtowanego podatku dochodowego. W naszym przywołanym bowiem przykładzie osoba zatrudniona wypłacając jednorazowo, musiałaby liczyć się z potraceniem zryczałtowanego podatku dochodowego o którym mowa w art. 30a ust 1 pkt 11b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym. Przekładając to na liczby:
– podatek obliczony byłby od zysków czyli od kwoty 1565 zł w wysokości 19%. Podatek wynosiłby zatem 297 zł.
– Wypłata jednorazowa wynosiłaby zatem 17 898 zł. A kapitał wpłacony przez pracownika w trakcie trwania inwestycji to kwota 8400 zł.
Oczywiście w przypadku wypłaty zgodnie z dyspozycją art. 99 ust. 1 ustawy wypłacimy wyższą kwotę. Kwotę, która dodatkowo przez cały ten czas będąc ulokowana w funduszach może jeszcze dla nas zarobić, ale nawet jednorazowe podjęcie kapitału nie oznacza dla nas ogromnej straty.
Po każdej prezentacji podchodziły do mnie osoby +55, które podkreślały, że nie myślały o PPK w taki sposób. Takie spojrzenie bardzo mocno przekonuje ich do oszczędzania kapitału w proponowanym rozwiązaniu. Sami musimy sobie odpowiedzieć czy warto przystąpić do PPK, ale argumentów jest sporo! Więcej o opłacalności PPK – tutaj.
Jeśli po lekturze masz pytania lub potrzebujesz porady – zapraszam do kontaktu!
Czy pracujący emeryt , np.62 letni może złożyć wniosek o przystąpieniu do PPK?
Tak. Dopóki jesteśmy aktywni zawodowo to możemy uczestniczyć w PPK.